Vergelijken

‘Je nicht helpt haar moeder tenminste’… ‘Jij doet helemaal niks voor je moeder’. ‘Waarom ben je niet meer als je broertje, die lekker rustig is?’ ‘Je broer doet tenminste zijn best op school waardoor hij nu HAVO kan. Jij had ook beter gekund’. ‘Weet je dat toen ik klein was, ik altijd mijn moeder hielp?’

Zomaar wat dingen hoe je vergeleken kan worden met anderen. Ik haatte het, wanneer ik werd vergeleken met anderen. Ik kreeg zelfs een enorme hekel aan degene waar ik mee werd vergeleken. Ik voelde me dan enorm machteloos. Een gevoel dat ik in een keurslijf werd gestopt waar ik niet aan kon voldoen. Waardoor ik iets ontwikkelde wat eigenlijk zei: ‘sorry, dat ik zo ben’. Toch had ik de neiging dit zelf ook te doen: vergelijken… Ik keek naar de ander en merkte op dat ik soms wat uitbundig kan doen. Dat ik op andere dingen, weer wat tammer reageer dan anderen. Ik raakte juist, door dit vergelijken, de weg kwijt. Een kameleon werd ik. Ik probeerde me aan te passen. Denk jij blauw? Probeer ik ook. Rood? Goed, ik probeer mee te doen. Ook mijn jongens vergeleek ik soms met anderen of met elkaar.

God maakte jou en mij uniek. Hij heeft ons kleuren gegeven. Allemaal zijn we een beeld van de Schepper. Genenis 1: 26 zegt: ‘God zei: Laten wij mensen maken die ons evenbeeld zijn, die op ons lijken; zij moeten heerschappij voeren…‘ Er leven op dit moment ongeveer zeven en een half miljard mensen op aarde. Allemaal zijn ze een beeld van de Schepper. Wanneer ik mijzelf in het hokje stop, om te willen zijn als die ander, of mezelf kleiner te maken dan ik ben, maak ik automatisch de Schepper ook kleiner.

Alleen de bloemen zijn al zo kleurrijk, niet een is meer of minder…

Wanneer ik naar de bloemen kijk, vind ik de veelkleurigheid prachtig. Zo mooi die verschillende vormen, de hoogtes, de geuren en kleuren. Zelfs de ene bloem is zachter dan de andere. Op de ene bloem komen vlinders af, op de andere bijen en op weer een andere hommels. Schitterend veelzijdig.

Doordat we elkaar oordelen en onderwaarderen, gaan mensen verschrompelen. Net als een bloem die verwaarloosd wordt, kunnen we als mensen verleppen. De levenskracht gaat eruit en we krijgen een houding van: ‘sorry, dat ik besta’ Juist het mooiste raakt daardoor kwijt.

We leggen elkaar lasten op. Er is niets mis mee, om wat standaardnormen en waarden aan te leren. Dingen die bij een cultuur horen. Totdat de ander niet voldoet aan ‘onze’ standaard… en we er een oordeel over vellen. Vaak weten we niet eens wat die ongeschreven regels zijn. In de gezinnen waarin we opgroeien kennen we de ongeschreven regels vaak wel. We handelen naar die regels. Op het tennisveld is er ook een ongeschreven regel. Een regel van sorry zeggen wanneer de bal net over het net valt. Ik weet niet wie die regel ooit bedacht heeft, maar ik ga standaard tegen die regel in. Ik kan het gewoon niet over mijn hart verkrijgen om sorry te zeggen voor iets waar ik zelf blij van ben. Het is namelijk een bal, die je eigenlijk niet meer terug kan slaan. Ik heb dus een punt en word geacht daar sorry voor te zeggen. In het begin was ik echt stom verbaasd dat mensen dit deden. Ik had een punt en jodelde: ‘joehoeee…’

Zonder woorden kun je ook veel vertellen. Met een blik in de ogen als je te hard lacht. Een wenkbrauw optrekken wanneer je het er niet mee eens bent, of iemand zonder woorden afbreken. Deze zomer van 2020, stond ik naast een beeld van de reus van Rotterdam. Hij had die naam gekregen omdat hij twee meter en twee en veertig centimeter lang was. Een enorm lange man. De man had een groeistoornis en was een wandelende attractie. Hartverscheurend vind ik dit. Te lezen, dat iemand een wandelende circusattractie was. Toen hij stierf sprak zijn vader bij het graf: ‘Hoon en spot waren vaak je deel, maar je haatte de mensen daarom niet, want je had een hart van GOUD!’ Wauw! Hoe mooi dat dit gezegd werd… Dat hij niet was verbitterd door hetgeen hij meemaakte.

Naast de reus van Rotterdam.

Laten we de verschillen in elkaar waarderen. Wat fijn dat jij wel blij wordt om voor de klas te staan, dat jij geduld hebt voor dit werk of dat jij geen angst hebt om open wonden te verzorgen. Wat mooi dat er voor jou en voor mij ruimte is. Wanneer je erover twijfelt… kijk dan nog eens naar dat bloemenveld en dank God hoe wonderlijk je bent gemaakt.

Jesaja 60:1 Sta op en schitter, je licht is gekomen, over jou schijnt de luister van de HEER.

Gebed: Dank U Heer, dat U mij uniek gemaakt hebt. Leer mij meer en meer de kwaliteiten te benutten die U in mij heeft gelegd, zodat ik niet een talent zal begraven. Amen.

Sorry!

Toen onze oudste zoon klein was, keek hij regelmatig het programma Koekeloere. Daarin speelde een mol die Moffel heette en een pier die Piertje heette. Ze maakten van alles met elkaar mee en soms deden ze elkaar pijn. Ze zongen dan een liedje: ‘Sorry, sorry, deed het pijn? Zullen wij weer vriendjes zijn? Ik vind het naar als je huilen moet, ik vind het toch zo naar als jij zo huilen moet.’ Ik was aan het nadenken over ‘sorry’ en moest aan dit liedje denken. ‘Sorry, deed het pijn?’

Je kunt sorry zeggen om er snel vanaf te komen. ‘Ja hoor.. nou als jij het zo vervelend vindt, sorry dan.’ Of gewoon om dan toch nog wat van de ander voor elkaar te krijgen wat je wilde en nu niet meer kreeg. Een kind bijvoorbeeld. Het zou iets leuks krijgen als beloning van een klusje wat gedaan moet worden. Het klusje gebeurt niet, maar het kind wil wel graag de beloning. Het roept: ‘Sorry ik was het vergeten of ja sorry, ik wilde het nog gaan doen.’

Ook hebben we soms de neiging de schuld bij de ander te leggen. Ik weet dat ik een tijdje terug wat was vergeten om te doen. Pieter, mijn man had me het gevraagd. Ik was het vergeten. Ik vond dat ik daar allerlei redenen voor kon geven om niet te erkennen dat het bij mij lag. Hij vroeg: ‘Waarom heb je niet gedaan wat ik je vroeg?’ Ik zei: ‘Sjonge zeg.. net of jij nooit iets vergeet. En trouwens weet je hoe druk ik was!’ Excuses om geen sorry te hoeven zeggen. Niet erkennen dat ik het niet goed had gedaan. Een stuk trots hield mij tegen om te erkennen dat ik iets vergeten was.

David zwijgt in Psalm 32 over zijn fouten. Hij zegt dat hij er ziek van werd. Psalm 32:3 ‘Eerst zweeg ik over mijn fouten. Ik werd ziek, ik huilde de hele dag.’ Wanneer we iets niet oplossen, gaat het op ons drukken. Het wordt zwaar. Gewoon vertellen tegen elkaar en tegen God. ‘Ik heb het niet goed gedaan. Sorry.. !’ ‘Het spijt mij dat ik je teleurgesteld heb.’ ‘Ik vind het echt erg dat ik gelogen heb.’ (Er bestaan geen leugentjes om bestwil op lange termijn.) ‘Het spijt mij dat ik je broek ben vergeten op te halen bij de stomerij.’ ‘Sorry dat ik je voor schut zette op die verjaardag.’ ‘Ik vind het echt vervelend voor je dat ik onze trouwdag ben vergeten. Ik ga ervoor zorgen dat het niet meer gebeurt. Wil je me er anders aan herinneren?’ ‘Het spijt me dat ik mijn werk voorop heb gezet.’ Gewoon bekennen, alle kleine en grote dingen en er kan verandering komen in relaties. Nu pas kan ik het loslaten. Ik heb nu echt gezien dat haar ‘sorry’ echt was. Ik geloof dat ze er echt spijt van heeft.

Psalm 32:5 ‘Toen vertelde ik U over mijn fouten, ik zweeg niet langer over mijn schuld. Ik zei eerlijk wat niet goed was, en U hebt me alles vergeven.’

Vaak lijken het hele kleine dingen die juist zeer doen en waar een SORRY voor nodig is. Ik geloof dat als we kunnen kijken naar waar we zelf sorry voor mogen zeggen, daar verantwoordelijkheid voor nemen, het een sleutel is in herstel van relaties. Geen uitvlucht meer, maar erkennen en sorry zeggen. De ander zal dan makkelijk ook sorry kunnen zeggen. En stel dat het niet gebeurt, dan nog heb je jouw stuk opgeruimd.

De Bijbel gaat nog een beetje verder dan sorry zeggen als je iets niet goed hebt gedaan naar een ander. In Mattheüs staat zelfs dat je het goed moet gaan maken met iemand die boos op je is. Ik heb dat weleens gehad. Iemand had iets tegen mij. Ik dacht: ‘Tja.. ik kan daar toch niets aan doen? Als de persoon wat tegen mij heeft, moet die maar naar mij toekomen.’ In Mattheüs 5 vers 23 staat: ‘Stel dat je in de tempel komt om een offer aan God te geven, en dat je dan opeens bedenkt dat een ander boos op je is. Laat dan je offer bij het altaar achter. Ga eerst snel naar die ander en maak het goed. Daarna kun je terugkomen om je offer te brengen.

Kijk eens naar programma’s als: ‘De rijdende rechter,’ Bonje met de buren’ en ‘Het familiediner.’ Stel je eens voor dat ze sorry hadden gezegd voor hun eigen stuk, zouden deze programma’s dan bestaan?

Het kan als zalf werken voor iemands hart wanneer we sorry zeggen. Genezing voor een pijn die er lang of kort zit. Sorry! Ik deed je pijn. Ik zet mijn trots opzij, maak me klein voor jou, omdat jij het waard bent. Onze relatie staat boven alles.

Het is echt niet gelijk voorbij wanneer er sorry wordt gezegd. Stel dat een persoon vertelt dat hij vreemd is gegaan, of stel dat iemand over je geroddeld heeft, of stel dat iemand je financieel tekort heeft gedaan.. het wordt erkend en sorry gezegd.. Dan is dat de eerste stap naar herstel. Wegstoppen en uitvluchten verzinnen maakt meer kapot dan je lief is. ‘Sorry, ik wilde je geen pijn doen.’